ΑΡΣΕΝΙΚΑ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ ΣΕ -ος

(προπαροξύτονα)       

 Τα αρσενικά προπαροξύτονα σε –ος άλλοτε κατεβάζουν τον τόνο στη γενική του ενικού και γενική και αιτιατική του πληθυντικού αριθμού ( π.χ. Ο κίνδυνος, του κινδύνου, των κινδύνων, τους κινδύνους)

και άλλοτε όχι.(π.χ. ο ανήφορος, του ανήφορου, των ανήφορων τους ανήφορους)

Δεν κατεβάζουν τον τόνο κυρίως:

v  οι σύνθετες και οι πολυσύλλαβες λέξεις π.χ. ο λαχανόκηπος, του λαχανόκηπου, των λαχανόκηπων, τους λαχανόκηπους                       

v  και τα κύρια ονόματα(δηλ. βαφτιστικά, οικογενειακά, τοπωνύμια)

           Π.χ. ο Αλέξανδρος του Αλέξανδρου,

                   ο Γρηγορόπουλος, του Γρηγορόπουλου,

                   ο Ασπρόπυργος, του Ασπρόπυργου

Και κάτι  παραπάνω : Οι τρισύλλαβες τοπωνυμίες(ονόματα τόπων) συνήθως κατεβάζουν τον τόνο στη γενική. π.χ. ο Όλυμπος   του Ολύμπου,  ο Βόσπορος του Βοσπόρου.

Κατεβάζουν τον τόνο  τα ονόματα των Αγίων και των ιστορικών προσώπων. π.χ. οδός Μεγάλου Αλεξάνδρου, Ιερός Ναός Αγίου Νικολάου.

Κατεβάζουν τον τόνο τα ονόματα των μηνών. π.χ. ο Ιανουάριος του Ιανουαρίου,

ο Μάρτιος του Μαρτίου κλπ.

Κατεβάζουν τον τόνο τα οικογενειακά ονόματα των γυναικών π.χ. η κα Παπαδοπούλου, η κα Σιδηροπούλου κλπ.

1. Συμπληρώνω τα κενά με τις λέξεις των παρενθέσεων, τονίζοντας στη συλλαβή που πρέπει.

v  Στο τέλος του _____________________ (διάδρομος) υπάρχει μια κρεμάστρα όπου είναι κρεμασμένο το παλτό του ___________________ .(δάσκαλος)

v  Τα φύλλα του __________________ (πλάτανος) ο αέρας τα μάζεψε στην άκρη του ________________________ .(αυλόγυρος)

v  Τα μέλη του _______________ (σύλλογος) «Η ΦΥΣΗ» καθάρισαν τους ____ ________________ (ανθόκηπος) της πλατείας.

v  Οι Έλληνες με τους _______________________ τους (σύμμαχος) επιτέθηκαν κατά των ______________________τους .(αντίπαλος)

v  Ο Νομάρχης έδωσε εντολή στους ____________________ (δήμαρχος) να καταγράψουν τα αιτήματα των __________________ (κάτοικος) και να του τα μεταφέρουν γραπτά.

2. Σύμφωνα με το ουσιαστικό «ο άνθρωπος» κλίνω το ουσιαστικό «ο έμπορος» και σύμφωνα με το ουσιαστικό «ο αυλόγυρος» κλίνω το ουσιαστικό «ο νερόμυλος»

Ενικός αριθμός		Πληθυντικός αριθμός
Ονομ.	ο   άνθρωπος	Ονομ.	οι     άνθρωποι
Γεν.	του ανθρώπου	Γεν.	των   ανθρώπων
Αιτιατ.	τον άνθρωπο	Αιτιατ.	τους ανθρώπους
Κλητ.	-    άνθρωπε	Κλητ.	-      άνθρωποι
Ενικός αριθμός		Πληθυντικός αριθμός
Ονομ.	ο έμπορος	Ονομ.	οι έμποροι
Γεν.		Γεν.
Αιτιατ.		Αιτιατ.
Κλητ.		Κλητ.
Ενικός αριθμός		Πληθυντικός αριθμός
Ονομ.	ο    αυλόγυρος	Ονομ.	οι      αυλόγυροι
Γεν.	του αυλόγυρου	Γεν.	των   αυλόγυρων
Αιτιατ.	τον αυλόγυρο	Αιτιατ.	τους αυλόγυρους
Κλητ.	-    αυλόγυρε	Κλητ.	-     αυλόγυροι
Ενικός αριθμός		Πληθυντικός αριθμός
Ονομ.	ο νερόμυλος	Ονομ.	οι νερόμυλοι
Γεν.		Γεν.
Αιτιατ.		Αιτιατ.
Κλητ.		Κλητ.